–1e lezing: Matheüs 7: 1-5 en 17- 18 door Hugo
–2e lezing: gedicht van Alice Nahon door AM

https://www.gedichten.nl/nedermap/poezie/poezie/211260.html

-Als 2e lezing heb ik hier voor u het zeer welbekende gedicht van Alice Nahon: “ Het is goed in eigen hert te kijken”
Dit gedicht is door de één geliefd, door de ander verafschuwd. Misschien omdat alleen die eerste regels blijven hangen…? Maar, als we het héle gedicht nu eens lezen, en diep laten doordringen… misschien komen we dan bij iets heel anders,…..?
(BOEKJE NEMEN, gedicht lezen)

–Toelichting in de viering over “oordelen” op 6 maart 2021
Wij lazen zojuist een beroemd Vlaams gedicht en een delicaat stukje uit het evangelie van Mattheüs. We hebben in onze voorbereiding een aantal thema’s uit Mattheüs gelezen, waarvan deze passage het meest gevoelig ligt. Het oordeel zit héél dicht op ons vel ! Waardoor het hier heel duidelijk boven komt drijven.

Sta mij toe even een korte context te schetsen en een aanloop te nemen met enkele andere Mattheüs thema’s, die een opbouw voor het leven geven. Dat brengt mij verderop in deze toelichting, bij dat oordeel.

Vroeger, in Bijbelse tijden leefde men met dat oordeel, dat was oké. Maar voor ons, in deze tijd, is dat niet zo evident. Wij komen in opstand bij ’t lezen van die Bijbelse taal. Misschien moeten we het in onze cultuur en taal hertalen? Want het Laatste Oordeel is geen totaal oordeel: Ook Mattheüs worstelt met dat oordeel, Mattheüs is onderweg. Wij zijn onderweg. We wéten niet of God ons straks letterlijk te wachten staat. Maar gaat het niet eerder over onze innerlijke keuze? De keuze van de Liefde voor innerlijke groei als een uitnodiging voor het leven ?

In ons voorbereidend groepje lazen we ook het verhaal van de “wijze en de dwaze maagden”. Waarbij de wijze maagden hun olie niet konden delen en daardoor werden de dwazen niet herkent door de bruidegom. “Alé! kunnen zij die olie niet delen?!” Kan een reactie zijn. Dat is moeilijk, want het gaat over de innerlijke olie, de spirituele olie die het licht in ons hart brandend houdt. Ik kan dat uitstralen, maar als de ander dat spirituele niet in zich heeft, herkent deze dat niet, hij kan er niets mee. Hierbij staat ook het verhaal over “de talenten”, u wel bekend. Zo worden wij uitgenodigd onze spirituele olie te verzamelen, onze talenten te ontwikkelen, onze innerlijke goede en slechte vruchten leren onderscheiden en zo een spirituele ontwikkelingsweg van liefde gaan. Om onszelf straks de vraag te stellen, “wat heb ik met mijn leven gedaan?” En daarbij is niet wàt , maar hoe ik ’t gedaan heb, belangrijk.

De Bijbel nodigt ons steeds uit om die weg te gaan. We zijn onderweg en komen gaande weg tot meer en meer inzicht. Gaande weg leren we dat Bijbelverhalen over ons eigen innerlijk gaan. Dat wijze en dwaze , het lichte en donkere aspect van onszelf . Het dwaze-donkere houdt ons wakker en het lichte-wijze doet ons werken aan het donkere in onszelf, mèt behulp van ontwikkelende talenten tot goede vruchten. Een innerlijk proces waarin de Bijbel ons uitnodigende handvaten geeft. En op die levensweg komen wij obstakels tegen. Hier kom ik bij de splinter en de balk.

Terwijl wij in ons groepje ons verdiepen in dat oordelen, merkt iemand terecht op: “Dat oordelen en veroordelen houdt me bezig. Ik doe dat zonder te beseffen, achteraf zie ik pas wat ik gedaan heb. Elke 5 minuten doe ik dat. En dan veroordeel ik mezelf dat ik dat doe.”

Misschien spreekt deze persoon wel in naam van velen van ons? ” En,…” voegt hij er nog aan toe: ”Hoe kunt ge niet oordelen? ! Wij doen dat toch steeds en onmiddellijk?” Ja, het is goed te beseffen dat we dat doen. Ik begin dan tegen mezelf te praten: “Je bent aan het oordelen!” hoe meer ik mezelf dat zie doen, en tegelijk mezelf niet meteen weer veroordeel, maakt dat het al wat beter wordt.

Ook bij Jezus zit die spanning. Hij legt in de ontmoeting de vinger op de pols. Hij laat mij voelen en onderzoekt. Dat vraagt een verfijnde, niet beschuldigende communicatie met onszelf en de ander.

Het gedicht van Alice Nahon kan daarbij helpen. Als uitnodiging voor dat onderzoek. Teksten kunnen wakker maken, het brengt mensen aan het denken, om ànders te denken. Maar teksten zitten soms verpakt, hoe moet ik het juist interpreteren? En hier stoten wij op een heel delicaat fenomeen, waarbij een heel grote gevoeligheid en weerstand kan opkomen. Ja, zelfs irritatie.

Ons voorbereidingsgroepje botst bij elkaar op het fenomeen van het ‘schuldgevoel’. De één vindt dit een prachtgedicht en kent mensen die het als een lijfspreuk hebben, als overweging in hun doen en laten en daardoor evolueren. De ander is helemaal geïrriteerd, omdat je ’t kan associëren met allerlei niet zo fijne herinneringen van schuldgevoelens.

Dat zijn we in ons groepje gaan onderzoeken. Want daar willen we natuurlijk uitblijven als wij hier samen vieren ! We zijn in ons groepje een heel proces gegaan. Ook ik die hiervan getuig, ben geen heilige, ik ga samen met u dit proces.

Dit gedicht kan beschuldigend aanvoelen. Het verhaal van de splinter en de balk als het ‘vingertje’ uit onze opvoeding. Onze kerkgeschiedenis is er een van “schuld en oordeel”,

waarvan wij nog steeds de sporen in ons hart dragen… We komen er in ons groepje, even niet uit.

Tot we besluiten deze teksten tóch te kiezen, als een uitnodiging, een uitdaging. Als een uitdaging om onszelf óver dat schuldgevoel, óver die irritatie heen te tillen.

Ik las een mooie zin in het boek: “Mens op de drempel” van Bernard Lievengoed, dat mij treft, ik citeer:
“Ontwikkeling vindt plaats door het ontmoeten en overwinnen van weerstanden. Weerstanden zijn helpers van ontwikkeling. Weerstanden en irritaties zijn natuurlijke gerechtvaardigde en noodzakelijke ontwikkelingsprocessen.”

Om dan te merken dat het gedicht van Alice Nahon ons daartoe juist uitnodigt. Een tekst van overweging, over rechtzetten en bevrijden. Dàn kan mijn balk oplossen en kan ik de ander bijstaan met de splinter. Deze verhalen in Mattheüs, die met elkaar verbonden zijn, gaan over Jezus in de Passie tijd en worden vaak in de Adventtijd in de vieringen gelezen. Als spirituele innerlijke weg, om ruimte te maken in onszelf voor de komst van het Licht. De Licht- geboorte in ons hart met Kerstmis, of om ruimte te maken voor de Opstanding met Pasen. Vertrouwen en geduld helpen daarbij. Een oordeel is rap gegeven. Maar, kijk ik met geduld, komt er ruimte voor mildheid.

Zo kijkt Jezus ook naar ons, naar u , naar mij, met veel mildheid . In ’t spirituele is er geen perfectionisme. Maar héél véél ruimte voor : Mildheid !

Annemaria Heesen

 

–Voorbeden:
-Dat wij gaande weg op onze levensweg tot meer en meer inzicht mogen komen. Dat wij onze spirituele olie verzamelen en onze talenten ontwikkelen.

-Dat wij met steeds meer geduld en mildheid naar onszelf en de medemens kunnen kijken. Dat wij onze oordelen en vooroordelen kunnen overwinnen en onszelf óver weerstanden heen kunnen tillen.

-Dat wij geïnspireerd door de spirituele Bijbelse uitnodiging onze innerlijke weg met steeds meer Liefde mogen gaan. Zodat wij Licht bakens worden voor elkaar en de wereld.

-Bidden voor onze overledenen: Voor Lieve De Winter zus van Vleugel ganger Wim De Winter, die op 1 februari is overleden. Voor Jules van den Eeden, echtgenoot van ex Vleugel ganger Rita Weynants, die op 7 februari overleed. Voor Frans Bekkers, priester en Vleugelganger, die overleed op 11 februari. De Vleugel biedt de familieleden onze deelneming aan. Moge de overledenen dankbaar voortleven in de harten van hun dierbaren. Moge zij troost en steun vinden bij elkaar in hun verdriet.

– Bidden wij speciaal voor Jan Verachtert, echtgenoot van Tinne Van Remoortere, die op 29 januari overleed. Jan droeg de Vleugel diep in zijn hart. Hij heeft onze Vleugel mee vorm gegeven door zijn pleidooi voor openheid en zijn liefde voor het vraagteken in kritische vragen. Het ‘niet zekerweten’ voorop te stellen met een zoekende geest. Wij zijn met ons hart bij Tinne en ook bij al Jan zijn dierbaren. Want wij dragen Jan, heel dankbaar in ons hart.